De Boot

Stichting tot behoud van de Reddingboot “Bernard van Leer”

 

De “Bernard van Leer” is één van de vijf reddingboten van de zogenaamde “Carlot-klasse” van de Koninklijke Noord- en Zuid Hollandse Redding Maatschappij (KNZHRM). De boot is in 1965 gebouwd bij scheepswerf Niestern te Delzijl, is 20,37 meter lang, 4,15 meter breed en meet 53 ton. De motorreddingboot is zelfrichtend, dat betekent dat als zij omslaat, ze ook weer rechtop komt. Dit zogenaamde “principe van de duikelaar” werd begin jaren ‘20 uitgevonden door reddingbootschipper Mees Toxopeus van station Oostmahorn.

Beelden van de kantelproef (Polychoon journaal 1965)

De Bernard van Leer wordt aangedreven door twee 140 pk Kromhout diesels (type 8 TS 117) met elk een vijfbladsschroef. De boot vaart op maximaal  vermogen 10,6 knopen per uur (ruim 19 km per uur) bij een gemiddeld verbruik van 15 liter dieselolie per uur per motor. De boot is verdeeld in 28 waterdichte compartimenten en heeft een actieradius van circa 1800 zeemijl.

bernard_van_Leer(1)

De Bernard van Leer is, evenals de 4 andere schepen uit de Carlot-klasse, een zogenaamde dichte reddingboot. Haar illustere voorgangers uit de Insulinde-klasse en de daaropvolgende  Prins-Hendrik-klasse waren open reddingboten waarop buiten gestuurd werd. De dichte reddingboten konden nog zwaarder weer trotseren en hun zelfrichtende vermogen is tijdens hun reddingen nooit nodig gebleken: geen van de boten uit de Carlot-klasse is tijdens reddingsoperaties omgegaan. Schippers en bemanningsleden die op deze schepen hun reddingswerkzaamheden hebben uitgevoerd zijn dan ook nog steeds zeer te spreken over de prestaties van deze boten: “…je merkt wat het schip doet in zwaar weer; ze ging regelmatig zo scheef dat het water tot aan de bovenkant van de ramen van het stuurhuis komt, maar omslaan, nee, het schip kwam altijd weer rechtop…dat geeft je een enorm vertrouwen in haar capaciteiten”, aldus een voormalige opstapper.

Slider 2 Lemmer 2009

Carlot ’60, Bernard van Leer ’65, Gebroeders Luden ’65, Johanna Louisa ’68, Suzanna ’68

De Bernard van Leer heeft 32 jaar dienst gedaan op station Scheveningen, van 1965 tot 1997 bepaalde zij daar het gezicht van de haven. Ze is gebouwd in opdracht van de toenmalige NZHRM en is dus een zogenaamde Noord-boot. Het reddingwezen was sinds haar oprichting, ruim 175 jaar geleden, jarenlang gesplitst in de Noord- en Zuid Hollandse Redding Maatschappij (NZHRM, later KNZHRM) en de Zuid Hollandse Maatschappij tot het Redden van Schipbreukelingen (ZHMRS later KZHMRS). Sinds 1991 zijn deze samen onder de naam Koninklijke Nederlandse Redding Maatschappij (KNRM).

Bernard van Leer - 6

Over de bouw van het schip is nog veel materiaal beschikbaar; er is een uitgebreid bestek voorhanden en er zijn maar liefst ruim honderd bouwtekeningen. Van alles zijn tekeningen beschikbaar, van de leidingenschema’s, de motorfundatie, de tanks, de luiken, van het bemanningenverblijf en gereddenverblijf, compleet met gegevens over de soort vloerbedekking tot en met het materiaal van de aftimmerlatten die zijn gebruikt. Een schat aan informatie.

boot

De technologie die is gebruikt was voor de tijd dat het schip in de vaart werd genomen revolutionair,  zoals de kwikschakelaars die ervoor zorgen dat als de boot omslaat, de motoren automatisch afslaan, de voor die tijd zeer geavanceerde stuurmachines, de moderne navigatie en communicatie uitrusting, etc

Naar Rif op IJsland

In het kader van het vlootvernieuwingsplan van de KNRM is de BvL naar de IJslandse reddingmaatschappij verkocht. In Nederland verouderd qua snelheid en manier om geredden te vervoeren, deed de Bernard van Leer in IJsland onder de naam Björg (hetgeen redder betekent in het IJslands) nog 5 jaren goede dienst. De Bernard van Leer werd daar voornamelijk als ‘commander on scene-boot’ gebruikt.

JPronkBvL71

De Stichting

In 2002 is de boot naar Nederland teruggekomen en te koop aangeboden.

bjorg

Op 7 december 2002 wordt de BvL eigendom van Hans van Nispen die hem in bruikleen geeft aan de Stichting tot behoud van de reddingboot Bernard van Leer. De nieuwe thuishaven wordt Amsterdam.

Een begin werd gemakt met het restaureren van de BvL; zo is onder andere, als eerbetoon aan de schenker, de originele naam er weer opgelast.

DSC01969

Het boek

bvlIn 2007 verscheen er een boek over de Bernard van Leer, geschreven door Bert Scheijgrond. In het boek wordt ruim aandacht aan de technische details, bemanning, opleiding en onderhoud van de Bernard van Leer gegeven. Daarnaast bevat het een lijsten met technische gegevens, wijzigingen, bemanning en reddingen. De auteur, die zelf van 1980 tot en met 1997 op de Bernard van Leer mee voer als opstapper, neemt de lezer mee op zee op reddingsacties. De auteur schetst zo een beeld van wat de bemanning van een boot als de Bernard van Leer zoal mee kon maken.